Po pierwsze drewno!

Drewno ma obecnie ok. 30 tys. zastosowań w różnych dziedzinach naszego życia. Dla lepszego zobrazowania znaczenia tego surowca, można pokusić się o stwierdzenie, że drewno towarzyszy człowiekowi od urodzenia aż po kres jego życia „od kołyski (wykonanej  z drewna) aż po grób (drewniana trumna)". Jest to surowiec odnawialny, w 100% ekologiczny  bo wytworzony siłami natury z wykorzystaniem naturalnych składników takich jak woda, dwutlenek węgla i energia słoneczna pobranych z otoczenia. W  wyniku prowadzenia zrównoważonej gospodarki leśnej przez leśników, polegającej na zachowaniu i pomnażaniu zasobów leśnych, drewno nie wyczerpuje się jak np. węgiel, gaz czy ropa naftowa, a wręcz przeciwnie - zwiększa się jego ilość. Racjonalna gospodarka leśna gwarantuje nam, że możemy być naprawdę spokojni o to, że przyszłym pokoleniom drewno będzie służyło przynajmniej w takim stopniu jak nam współcześnie. Pomimo, że nieprzerwanie pozyskujemy drewno z lasów jego ilość (zasobność) ciągle wzrasta. Poniżej przedstawiamy w jaki sposób zmieniała się powierzchnia i zasobność (ilość drewna w lesie) w lasach będących pod zarządem Nadleśnictwa Lębork od 1993 r  do dziś.

Ryc. 1 Powierzchnia Nadleśnictwa Lębork i zasobność drzewostanów od 1993 do 2013 roku.

Jednym z najstarszych i ciągle aktualnych zastosowań drewna jest używanie go jako paliwa na cele energetyczne. Drewno ma zbliżone właściwości opałowe tzw. wartość opałową do węgla brunatnego, ale w przeciwieństwie do paliw kopalnych jest paliwem odnawialnym przez co bardziej przyjaznym dla środowiska.

Czym zatem jest wartość opałowa drewna?

W skrócie można powiedzieć, że jest to ilość ciepła jaką możemy uzyskać ze spalenia 1 kg paliwa (w tym przypadku drewna). Im wyższa tym lepiej. Wartość opałowa drewna zależy głównie od jego wilgotności i gatunku.

Jakie drewno jest najlepsze na opał?

Przede wszystkim suche! Mając drewno niedostatecznie wysuszone zmniejszamy jego wartość opałową. Dlaczego? Bo spora część energii (nawet 50%) zostaje zużyta na odparowanie wody zawartej w wilgotnym drewnie.

Szacuje się, że drewno, zaraz po ścięciu ma w sobie od 30 do nawet 50 % wody. Dla lepszego zobrazowania, zawartość wody w 1 m3 drewna świeżo ściętego waha się od 200 do 300 litrów w porównaniu do drewna suchego! Używając drewna mokrego musimy pamiętać, że podczas spalania tworzy ono niebezpieczne związki, wpływające bardzo niekorzystnie na piec, komin oraz środowisko, a ponadto ma nawet dwukrotnie mniejszą wartość opałową. Aby wydobyć  przyzwoity potencjał energetyczny drzemiący w drewnie, które spalamy w naszych kominkach, powinno one charakteryzować się ok. 15% wilgotnością. Osiągnięcie optymalnej wilgotności drewna, uzyskamy dzięki tzw. sezonowaniu. Długość tego okresu zależy od gatunku drzewa i wielkości szczap, przy czym im bardziej rozdrobnione drewno tym szybciej przesycha. Największy jednak wpływ na długość tego okresu ma wilgotność jaką drewno miało w sobie kiedy do nas przyjechało z lasu. Im wyższa tym dłuższy czas potrzebny jest na jego przeschnięcie. Poza tym im większa gęstość (również ciężar i twardość) drewna tym dłużej musi ono schnąć. Przyjmuje się średnio, że okres sezonowania drewna liściastego powinien wynosić 2 lata, a dęba nawet 3 lata. Drewno drzew iglastych takich jak sosna, świerk czy modrzew powinniśmy sezonować minimum 1 rok. Zasadne staje się zaopatrywać w drewno opałowe zaraz na początku roku kalendarzowego, żeby okres jego przesychania maksymalnie wydłużyć.